Wulkan o wysokiej aktywności może wkrótce wybuchnąć – jakie niesie to zagrożenia dla ludzi?

Podwodny wulkan Axial Seamount, usytuowany w pobliżu wybrzeży Oregonu, wykazuje oznaki nasilonej aktywności. Naukowcy przewidują nadchodzącą erupcję, która może nastąpić w ciągu bieżącego roku. Ten fenomen jest istotny dla nauki z uwagi na prowadzony tam intensywny projekt badawczy, jednocześnie stanowiąc ryzyko dla sprzętu badawczego rozmieszczonego na dnie.

Położenie wulkanu Axial Seamount

Wulkan znajduje się około 480 km na zachód od miasta Cannon Beach w stanie Oregon, na granicy płyt tektonicznych Juan de Fuca i pacyficznej. Axial Seamount jest najbardziej aktywnym podwodnym wulkanem w północno-wschodniej części Oceanu Spokojnego. Ostatnie erupcje miały miejsce w latach 1998, 2011 i 2015. Wulkan wznosi się na wysokość 1100 m na szczycie grzbietu Juan de Fuca, który dzieli wspomniane płyty.

Interesujące elementy wulkanu

Naukowcy skupiają się na Axial Seamount z wielu powodów, lecz jednym z najważniejszych jest ostatnio zauważalne ożywienie tej formacji. Od końca 2024 roku zaobserwowano zwiększoną aktywność wulkanu. Komory magmowe zaczynają się „nadymać”, a liczba trzęsień ziemi w okolicy wzrosła do kilkuset dziennie, co zapowiada możliwą erupcję w 2025 roku. Po odkryciu wulkanu w 1981 roku, Axial jest jednym z najlepiej monitorowanych obszarów dna oceanicznego na świecie.

Wyjątkowa infrastruktura badawcza

Na dnie morskim zainstalowano sieć czujników, kamer i instrumentów połączonych światłowodem z Newport w Oregonie, co umożliwia dostarczanie danych w czasie rzeczywistym. Badania koncentrują się na obserwacji aktywności wulkanicznej, analizie budowy, pochodzenia i otoczenia wulkanu.

Znaczenie badań Axial Seamount

Axial Seamount ma wiele do zaoferowania w sferze nauki – od geologii po biologię, a także w kwestii wpływu człowieka na środowisko głębinowe. Analiza warunków istniejących w tym obszarze oraz badanie budowy wulkanu i jego erupcji są kluczowe dla zrozumienia odporności środowiska naturalnego na zaburzenia, zarówno naturalne, jak i wynikające z działalności człowieka.

Potencjalne wyzwania dla projektu

Projekt badawczy związany z Axial Seamount stoi przed wyzwaniem z powodu cięć budżetowych administracji prezydenta Trumpa, które obejmują National Science Foundation oraz Ocean Observatory Institute. Kontynuacja monitoringu i ekpedycji w celu prowadzenia zaawansowanych badań tego unikalnego obszaru zależy od dostępności funduszy oraz trwałości infrastruktury po planowanej erupcji.